Ankieta- technika badawcza używana w naukach społecznych, polegająca na gromadzeniu informacji poprzez samodzielne wypełnienie kwestionariusza ankiety w obecności ankietera lub bez niego. W Ekspozeo ankiety służą zebraniu informacji potrzebnych do właściwego zaplanowania i zorganizowania wystawy. Ankietowani opisują w nich swoje oczekiwania związane z daną wystawą, określają przesłanie, grupy odbiorców, szacunkowy budżet wystawy/wydarzenia itd. Ankiety udostępnione są wszystkim interesariuszom, a ich podsumowanie wykonuje się w systemie automatycznie.
Aranżacja - ogół czynności twórczych i technicznych związanych z prezentowaniem na wystawie dzieł sztuki, przedmiotów, dokumentów, zjawisk, idei itp. Aranżujący wystawę opierając się na scenariuszu tworzy przestrzeń prezentacji, buduje narrację, nadaje eksponatom znaczenie i opisuje je. Korzysta przy tym z różnych środków plastycznych, takich jak jak światło, kolor, dźwięk czy multimedia.
Aset - obiekt muzealny znajdujący się na wystawie. Powstaje na bazie obiektu wcześniej poszukiwanego (preasetu) z chwilą zatwierdzenia przez dział naukowy / scenariuszowy i decyzji kuratora o jego użyciu popartej możliwościami wypożyczenia. W Ekspozeo jest to także zestaw danych o obiekcie (preasecie, a z chwilą pozyskania - o obiekcie), miejscu na wystawie, czasie i warunkach ekspozycji.
Budżet - zestawienie planowanych wpływów i wydatków przewidzianych na określone zadanie.
Cel zagadnienia - część scenariusza, która omawia znaczenie prezentowanej w danej części wystawy wiedzy, wyjaśnia, po co dane zagadnienie jest prezentowane w przestrzeni wystawy w wymiarze programowym i wskazuje czego zwiedzający dzięki nim się dowiaduje, co powinien zapamiętać, zrozumieć lub jakie ma nabyć umiejętności.
Darczyńca - osoba przekazująca swoją własność innej osobie bez oczekiwania czegoś w zamian.
Digitalizacja - proces polegający na przekształceniu obiektów fizycznych w ich cyfrowe odpowiedniki.
Dobro kultury - każdy przedmiot ruchomy lub nieruchomy, dawny lub współczesny, mający znaczenie dla dziedzictwa i rozwoju kulturalnego ze względu na jego wartość historyczną, naukową lub artystyczną.
Dzieło sztuki - oryginalny efekt świadomego, twórczego działania, który posiada walory estetyczne i budzi estetyczne wrażenia w odbiorcy.
Event - doświadczenie rekreacyjne, kulturalne lub społeczne określane jako "wyjątkowy moment". Jest wyjątkowe zarówno ze względu na wrażenia uczestników, jak i sam proces, który posłuży do jego stworzenia. Składa się z kilku elementów: projektowania, planowania, organizacji, produkcji i ewaluacji. Event może być zarówno odrębną imprezą, jak i wchodzić w skład większego wydarzenia.
Grupy uprawnień - grupa użytkowników posiadająca uprawnienia do wykonywania określonych operacji w systemie. Każdy z użytkowników może należeć do jednej lub wielu grup uprawnień.
Inicjacja - wystąpienie z inicjatywą, projektem.
Instalacja - wieloelementowa realizacja artystyczna w konkretnej przestrzeni (miejscu, obiekcie itp.). Instalacja złożona jest z jednego (lub więcej) elementów gotowych, albo też wykonanych specjalnie na tę okazję. Instalacją określa się także zamontowanie w wyznaczonym miejscu elementów wystawy, bądź też zespół przewodów i urządzeń doprowadzających media (prąd, gaz, wodę itp.) do obiektów lub pomieszczeń.
Interesariusz - osoba, która nie jest bezpośrednio zaangażowana w projekt, lecz wyniki mają na nią wpływ; jest zainteresowana pomyślnym lub niepomyślnym przebiegiem projektu. Z tego powodu interesy i opinie interesariuszy powinny być brane pod uwagę zarówno przez kierownika projektu, jak i jego sponsora. Inna – szersza – definicja obejmuje wszystkie osoby, jednostki bądź instytucje, które są zainteresowane powodzeniem lub niepowodzeniem projektu.
Inwestor - osoba fizyczna, prawna lub jednostka organizacyjna nieposiadająca osobowości prawnej, która inwestuje środki finansowe w przedsięwzięcie.
Iteracja - stopniowe udoskonalanie elementów produktu/procesu, wykonywane poprzez dodawanie kolejnych szczegółów w celu stopniowego ulepszania wcześniejszych wyników, aż do osiągnięcia pożądanego efektu.
Kamień milowy - w zarządzaniu projektami jest to ważne zdarzenie w harmonogramie o czasie trwania 0, które podsumowuje określony zestaw zadań bądź daną fazę projektu. Oznacza on jednocześnie pewne istotne, jednorazowe zdarzenie, które można w jednoznaczny sposób określić. Może to być: podpisanie dokumentu, otrzymanie wyniku, ważne spotkanie, zatwierdzenie pracy.
Kogit - krótki tekst redagowany przez uczestnika projektu, za pomocą którego wyraża on swoje myśli, zgłasza uwagi, prowadzi dyskusje, komentuje inne treści itp. Część kogitów podlega dalszej dyskusji, natomiast te, których tematyka została wyczerpana, "wygasa".
Konkurs - procedura oparta na mechanizmie rywalizacji o nagrodę, mająca na celu osiągnięcie najwyższego poziomu umiejętności lub jakości i dokonanie wyboru najlepszego rezultatu lub czynności oraz nagrodzenia ich wykonawcy przyrzeczoną nagrodą. Konkurs może dotyczyć czynności, umiejętności lub bezpośrednio cech ludzi (osiągnięć, wiedzy itp.) albo idei, rozwiązań lub rzeczy materialnych będących rezultatem działalności człowieka.
Koordynator - osoba odpowiedzialna za pracę całego zespołu, czuwająca nad poprawnym i terminowym wypełnianiem obowiązków służbowych pracowników, dbająca o przepływ informacji w strukturze pionowej i poziomej firmy oraz rozwiązująca bieżące problemy zgłaszane przez pracowników. Koordynator zapewnia odpowiedni poziom pracy poprzez wdrażanie systemów administracyjnych, monitorowanie projektów i dokonywanie zmian w podziale zadań i obowiązków.
Kopia - obiekt odtwarzający wygląd oryginału i wytworzony przez innego artystę.
Kurator - osoba zajmująca się profesjonalnie organizacją wystaw.
Kurier - osoba wyznaczona do dostarczenia do wybranego celu przesyłek, dokumentów, paczek itp.
Kustosz - osoba opiekująca się zbiorami, a także opiekun wystawy.
Kwerenda - poszukiwanie informacji w zasobie archiwum lub biblioteki. Celem kwerendy może być zarówno samo pobranie danych, jak i ich modyfikacja. W muzealnictwie: kierowanie zapytań do muzeów w celu pozyskania obiektu.
Licencja - dokument określający warunki korzystania z produktu, znaku handlowego lub patentu.
Materiały niebezpieczne - substancje, które w wyniku niewłaściwego sposobu postępowania z nimi mogą zagrażać zdrowiu i życiu ludzi oraz zwierząt i/lub poważnie zachwiać równowagę w środowisku naturalnym. Powinny być przechowywane w miejscach i opakowaniach przeznaczonych do tego celu oraz odpowiednio oznakowanych.
Mecenas sztuki - osoba lub instytucja, popierająca rozwój literatury i sztuki, która udziela wsparcia finansowego artystom, instytucjom kulturalnym lub naukowym.
Menadżer - osoba, której podstawowym zadaniem jest realizacja procesu zarządzania – planowanie i podejmowanie decyzji, organizowanie, przewodzenie – motywowanie i kontrolowanie.
Muzealium - obiekt wpisany do księgi inwentarzowej. Muzealiami są rzeczy ruchome i nieruchomości stanowiące własność muzeum. W przypadku muzeum nieposiadającego osobowości prawnej, muzealiami są rzeczy ruchome i nieruchomości stanowiące własność podmiotu, który utworzył muzeum, oraz wpisane do inwentarza muzealiów.
Narracja - zbiór wszystkich elementów tekstu składających się na fabułę. Jest ustnym lub pisemnym opisem wydarzenia (rzeczywistego lub fikcyjnego). Jej celem jest takie przedstawienie tematu (faktów, pojęć, wydarzenia), aby odbiorca zinterpretował je tak, jak chciałby tego autor i przyjął stawianą przez niego tezę.
Obiekt - wyodrębniony element materialny, pojedynczy przedmiot, liczony jako jedna sztuka. W muzealnictwie stosuje się także pojęcie obiektu złożonego, czyli pojedynczego obiektu, ale składającego się z dwóch lub więcej części. Przykładem może być np. dzbanek z przykrywką.
Obiekt pomocniczy - obiekt nie będący muzealium stanowiący własność muzeum lub osób trzecich, a będący w posiadaniu muzeum i podlegający wpisowi do ksiąg pomocniczych. Będzie to kopia, rekwizyt, atrapa, zdjęcie, plik elektroniczny itp. Obiektem takim może być także zabytek w rozumieniu przepisów ustawy o ochronie zabytków.
Opis merytoryczny - opis dotyczący głównego wątku, problemu.
Oryginał - rzecz oryginalna, niebędąca kopią, przeróbką itp., wykonana osobiście przez twórcę.
Prawa autorskie - Regulacja prawa autorskiego obejmuje zakres eksploatacji ekonomicznej oraz pozaekonomicznej, w związku z którą wyróżniamy prawa majątkowe i osobiste. Więcej o prawach autorskich.
Preaset - zapowiedź obiektu mającego znaleźć się na wystawie: muzealium albo obiektu pomocniczego; obiekt poszukiwany; obiekt, o istnieniu którego wiemy, ale nie znajduje się on w naszym posiadaniu, a który zamierzamy wykorzystać na danej wystawie/w danym wydarzeniu.
Priorytet - informuje o randze zagadnienia w danej części ekspozycji (np. wątku). Oznaczenie zagadnień jako priorytetowych sygnalizuje projektantowi konieczność szczególnego wyeksponowania treści prezentowanych w ramach danego zagadnienia. W danej części ekspozycji (np. wątku) może znajdować się tylko jedno zagadnienie priorytetowe.
Profil kompetencyjny odbiorców - wskazuje grupy, do których adresowane jest dane zagadnienie. Podstawą rozróżnienia mogą być dane dotyczące wieku zwiedzających lub opis wybranych, szczególnych profilów kompetencyjnych danej grupy. Kategoria powinna służyć zwłaszcza do zidentyfikowania zagadnień kierowanych do młodszych odbiorców wystawy, w celu zapewnienia im komfortowych dla ich wieku rozwiązań ergonomicznych i programowych.
Promocja - grupa środków, za pomocą których instytucja kulturalna przekazuje otoczeniu informacje o organizowanym wydarzeniu lub innych aspektach swojej działalności. Promocja jest elementem komunikacji marketingowej.
Protokół szkody - dokument spisywany w razie uszkodzenia przesyłki albo jej ubytku (częściowego lub całkowitego braku zawartości).
Projekt - zbiór aktywności charakteryzujący się następującymi cechami: są ze sobą powiązane w złożony sposób, zmierzają do osiągnięcia celu, często poprzez wytworzenie unikatowego produktu, usługi bądź rezultatu, posiadają zaplanowany z góry początek i koniec. Projekt jest przedsięwzięciem o złożonym charakterze, odmiennym od standardowych działań danej instytucji.
Pola eksploatacji - określenie sposobu, w jaki może być wykorzystany utwór. Zgodnie z zapisami ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych licencja lub umowa przenosząca autorskie prawa majątkowe musi zawierać zapis, mówiący o tym, jakich pól eksploatacji dotyczy. Polami eksploatacji są np.: publiczne odtworzenia utworów, najem, użyczenie, utrwalanie i zwielokrotnianie utworów, druk.
Rekonstrukcja - odtworzenie dzieła sztuki na podstawie dochowanych fragmentów, szczątków, przekazów, form pochodnych.
Replika - autorskie powtórzenie dzieła sztuki wykonane przez twórcę oryginału; może różnić się od niego wymiarami lub drobnymi zmianami kolorytu, kompozycji itp.
Repozytorium plików - miejsce przechowywania uporządkowanych zasobów cyfrowych (audio, video, dokumentów elektronicznych, plików graficznych) przeznaczonych do udostępniania.
Reprodukcja - odtworzenie obiektu powstałe przez powielenie lub sposobem drukarskim.
Rys historyczny - opis historyczny wątku, miejsca, problemu.
Ryzyka - możliwe wydarzenia lub sytuacje, które mają niekorzystny wpływ na projekt i planowane rezultaty. Analizę i ocenę ryzyk należy zacząć już na wstępnym etapie projektu i okresowo ją powtarzać, aż do końca realizacji.
Scenariusz - materiał literacki będący podstawą realizacji fabuły. Scenariusz może sam w sobie stanowić utwór oryginalny. Scenariusz wystawy opisuje jej założenia, przebieg, realizację, zawiera opisy obiektów i aranżację wystawy. Jest podstawą działania dla twórcy aranżacji wystawy.
Scenariusz merytoryczny - dokument służący przedstawieniu uszczegółowionych opisów uprzednio założonych zakresów wiedzy dla każdego z zagadnień. Opis przyjmuje postać zwięzłych kuratorskich opracowań dla każdego z założonych punktów (każdego z zakresów wiedzy). Scenariusz merytoryczny nie jest dokumentem niezbędnym do rozpoczęcia współpracy z projektantem wystawy. W praktyce, jego znaczenie okazuje się szczególnie istotne w toku eksploatacji wystawy. Jest to dokument definiujący swoiste „DNA ekspozycji” – oferuje pogłębioną wiedzę na temat prezentowanych w jej przestrzeni treści. W szczególności będzie przydatny dla oprowadzających po ekspozycji i w czasie szkoleń nowych pracowników merytorycznych instytucji.
Specjalne potrzeby edukacyjne - szczególne warunki odpowiadające indywidualnym możliwościom oraz ograniczeniom osób z niepełnosprawnościami lub funkcjonujących inaczej na poziomie społecznym, emocjonalnym oraz poznawczym.
Sposoby prezentacji wiedzy -mogą obejmować prezentację treści scenariusza za pomocą: dzieł sztuki, eksponatów (muzealia, kopie, atrapy), ikonografii, tekstów, infografik, prezentacji lub rozwiązań interaktywnych (w tym prezentacje interaktywne-analogowe, interaktywne-multimedialne lub pasywne-multimedialne).
Tekst - wypowiedź (zwłaszcza utrwalona graficznie, ale także ustnie), stanowiąca zamkniętą i skończoną całość z punktu widzenia treściowego. W tym znaczeniu tekstem jest również wypowiedź jednozdaniowa.
Ubezpieczenie - obowiązek dokonania świadczenia przez ubezpieczyciela na rzecz ubezpieczonego na wypadek powstania zdarzeń określonych w umowie.
Utwór - rezultat twórczej pracy człowieka, przedmiot prawa autorskiego.
Utwór osierocony - utwór, utwór audiowizualny lub fonogram podlegający ochronie majątkowego prawa autorskiego, co do którego podmiot uprawniony nie jest znany lub jego odnalezienie jest niemożliwe, w związku z czym zachodzi niemożność uzyskania co do niego zezwoleń na korzystanie z utworu. Archiwa, instytucje oświatowe, uczelnie, instytuty badawcze, instytuty naukowe, biblioteki, muzea i instytucje kultury mogą zwielokrotniać utwory osierocone oraz udostępniać je publicznie w taki sposób, aby każdy mógł mieć do nich dostęp w miejscu i czasie przez siebie wybranym. Korzystanie z utworów osieroconych jest dozwolone w celu realizacji zadań statutowych służących interesowi publicznemu.
Użytkownik - osoba, grupa osób lub instytucja, która ma prawo do użytkowania systemu komputerowego.
Warunki brzegowe - zespół warunków ograniczających projekt, które muszą być spełnione, aby go zrealizować.
Warunki środowiskowe - miejscowe warunki, w otoczeniu których mają przebywać eksponaty. Należą do nich m.in. wilgotność powietrza, temperatura, oświetlenie, wentylacja.
Wizja wystawy - wyrażona słownie lub pisemnie wizualizacja pożądanego stanu wystawy, do którego będą dążyć jej twórcy.
Wydawnictwo - pozycja drukowana (książka, czasopismo) bądź elektroniczna (e-book), a także publikacja muzyczna (płyta, singiel) oraz dokument kartograficzny (mapa, plan). Może być zamówiona przez wydawcę, ale też publikowana nakładem własnym autora. W procesie organizacji wystaw najczęściej przygotowywane wydawnictwa to katalogi, ulotki i plakaty.
Wydarzenie - w Ekspozeo wydarzeniem określamy imprezę lub zespół imprez (wystaw, eventów) powiązanych ze sobą tematycznie i organizowanych w podobnym czasie. W skład wydarzenia wchodzą np. wernisaż, oprowadzania, lekcje, warsztaty, finisaż, prelekcje.
Wypożyczenie - przekazanie komuś czegoś na jakiś czas, najczęściej za opłatą i pod warunkiem zwrotu przed upływem określonego terminu.
Wystawa - zorganizowana prezentacja i ekspozycja wybranych przedmiotów. W praktyce wystawy zwykle odbywają się w otoczeniu kulturalnym lub edukacyjnym, takim jak muzeum, galeria sztuki, park, biblioteka, sala wystawowa lub targi światowe.
Zabytek - nieruchomość lub rzecz ruchoma będąca dziełem człowieka lub związana z jego działalnością. Stanowi świadectwo minionej epoki bądź zdarzenia. Jego zachowanie leży w interesie społecznym ze względu na posiadaną wartość historyczną, artystyczną lub naukową.
Zagadnienie - podział na zagadnienia organizuje całość dokumentacji scenariuszowej. Ich zasadniczym celem jest wyodrębnienie elementów tworzących ekspozycję w warstwie narracyjnej i dopasowanie do nich adekwatnej wiedzy faktograficznej, określenie kolejności prezentacji w przestrzeni wystawy, zbudowanie głównych osi dla prezentowanej opowieści, określenie zadań, jakie zagadnienia mają realizować w przestrzeni wystawy w kontakcie ze zwiedzającymi, ustalenie hierarchii treści prezentowanych w przestrzeni wystawy, wskazanie oczekiwanych przez zespół scenariuszowy sposobów prezentacji wiedzy, zrozumienie przez projektanta celów i oczekiwań związanych ze sposobami prezentacji wiedzy.
Zakresy wiedzy - część scenariusza wskazująca informacje merytoryczne, które powinny zostać zaprezentowane w danym zagadnieniu, aby możliwe było zrealizowanie celów. Poszczególne tematy zostają zasygnalizowane w punktach — ich rozwinięcie następuje w oddzielnym dokumencie („scenariusz merytoryczny”). Zakresy wiedzy muszą zostać bezpośrednio podporządkowane celom danego zagadnienia
Zarządzanie ryzykiem - zespół działań mających na celu identyfikację potencjalnych zdarzeń, które mogą wywrzeć wpływ na daną jednostkę, a następnie utrzymanie ryzyka w ustalonych granicach oraz zapewnienie realizacji celów danej jednostki.